Küresel ticaret dengelerini yakından ilgilendiren ABD-Çin ticaret anlaşmasında yeni bir dönem başlıyor. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamaya göre, iki ülke arasındaki misilleme amaçlı liman ücretlerinin bir yıl süreyle askıya alınması kararı önümüzdeki pazartesi günü yürürlüğe girecek. Bu adım, küresel ticaret akışlarında önemli bir yumuşamayı ve deniz taşımacılığı piyasalarında olası bir toparlanmayı işaret ediyor.
Ateşkes, ABD Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Başkanı Xi Jinping arasında geçtiğimiz hafta Güney Kore’de yapılan görüşmede imzalanan kapsamlı ticaret ve ekonomi anlaşmasının bir parçası olarak karara bağlandı. Bu anlaşma, iki ülke arasındaki deniz taşımacılığı ve gümrük tarifeleri konusundaki uzun süredir devam eden gerilimi sona erdiriyor.
Aylar süren ticaret anlaşmazlığı, Hong Kong merkezli büyük armatörlerden Pacific Basin ve Seaspan’ın, yüksek Amerikan vergilerinden kaçınmak amacıyla operasyonlarını Singapur’a taşımasına neden olmuştu.
Anlaşmanın en dikkat çekici unsurlarından biri, Çin’in Amerikan tarım ürünleri alımlarına yeniden başlamayı kabul etmesi oldu. Çin, yıl sonuna kadar en az 12 milyon ton soya fasulyesi ve 2028 yılına kadar yıllık 25 milyon ton olmak üzere büyük miktarlarda alım sözü verdi. Buna ek olarak, tüm misilleme liman ücretleri ve tarife önlemleri de durdurulacak.
Uzmanlara göre bu gelişme, özellikle panamax ve supramax dökme yük gemileri pazarında kısa vadede canlanma yaratacak. Ayrıca Çin mallarına uygulanan tarifelerde de kısmi bir gevşeme olacak; genel kapsamın yüzde 57’den yüzde 47’ye düşürülmesi planlanıyor.
Brokerlik şirketi Braemar’ın analistleri, bu ateşkesin ticaret piyasalarına geçici bir rahatlama sağlayacağını belirtti. Analistlere göre, operatörler bu dönemde planlarını daha güvenli şekilde yapabilecek. Ancak uzmanlar, mevcut jeopolitik ortamda ani değişimlerin olağan hale geldiğini ve bu ateşkesin kalıcı bir barıştan ziyade “taktiksel bir duraklama” anlamına geldiğini vurguladı.
Benzer bir değerlendirme, konteyner yük oranı platformu Xeneta’nın kıdemli analisti Emily Stausbøll’dan da geldi. Stausbøll, müşterilerine gönderdiği bilgilendirmede “Ticaretin, jeopolitik çatışmalarda bir kez daha bir silah olarak kullanıldığını görüyoruz” ifadelerini kullandı.
Stausbøll ayrıca, ABD’nin liman ücretleri konusunda geri adım atmasına rağmen, bu kararın temel gerekçesi olan Amerikan gemi yapım sektöründe herhangi bir ilerleme kaydedilmediğine dikkat çekti.
Uzmanlara göre, ateşkesin süresi ve sürdürülebilirliği halen belirsizliğini koruyor. Anlaşmanın 12 ay boyunca devam edip etmeyeceği veya sürecin sonunda tarafların yeni bir gerilim dalgasına girip girmeyeceği, uluslararası ticaret çevrelerinde merakla izleniyor.
