Rusya ve Türkiye, iki ülke arasındaki uzun vadeli doğalgaz anlaşmalarının süresinin dolmasına kısa bir süre kala, mevcut gaz akış hacmini korumak için yeni görüşmelere başladı. Taraflar, yıllık 22 milyar metreküplük gaz sevkiyatını sürdürmeyi hedefliyor.
Konuya yakın kaynaklara göre, Rus enerji şirketi Gazprom ile Türkiye’nin kamu kurumu BOTAŞ arasında imzalanan ve yıllık toplam 21,75 milyar metreküpe kadar doğalgaz tedarikini kapsayan iki önemli boru hattı sözleşmesi 31 Aralık’ta sona erecek. Taraflar, aynı seviyede gaz akışının devam etmesi için müzakerelerini sürdürüyor.
Görüşmelerin gizliliği nedeniyle isimlerinin açıklanmasını istemeyen kaynaklar, tarafların anlaşma koşulları üzerinde yoğun şekilde çalıştığını belirtiyor. Gazprom, Türkiye Enerji Bakanlığı ve BOTAŞ, konuya ilişkin yorum taleplerine yanıt vermedi.
ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin Rusya’nın Ukrayna’daki savaşını finanse ettiği gerekçesiyle enerji alımlarını kısıtlamaya yönelik baskısını artırması, Türkiye’nin enerji tedariki üzerinde de etkili olabilir. ABD’nin geçtiğimiz ay Rusya’nın en büyük iki petrol üreticisine yaptırım uygulamasının ardından, Türkiye’deki rafineriler Rus ham petrol ithalatını azaltmaya başladı.
Ankara, daha önce Batı’nın Rus gazı alımını engelleme girişimlerine karşı çıkmıştı. Ancak son dönemde enerji arzını çeşitlendirme yönünde önemli adımlar atıyor. Türkiye, Eylül ayında ABD ve diğer ülkelerle sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) tedariki için yeni anlaşmalar imzaladı. Karadeniz’deki yerli doğalgaz üretiminin artmasıyla birlikte, ülkenin ilerleyen dönemde ihtiyacından fazla gaza sahip olabileceği değerlendiriliyor.
Avrupa pazarında savaş sonrası büyük ölçüde kayıplar yaşayan Gazprom için Türkiye, stratejik önem taşıyan bir alıcı olarak öne çıkıyor. Türkiye’nin geniş enerji piyasası, Rus gaz şirketi için önemli bir gelir kaynağı olmaya devam ediyor. Bu durum, Ankara’ya yeni sözleşme döneminde indirim talep etme konusunda güçlü bir müzakere avantajı kazandırabilir.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu verilerine göre, Gazprom geçtiğimiz yıl Türkiye’ye 21,6 milyar metreküp doğalgaz ihraç etti. Bu miktar, Türkiye’yi Çin’den sonra Rus boru hattı gazının en büyük ikinci alıcısı haline getirdi.
Gazprom’un boru hattı üzerinden sağladığı doğalgaz, Türkiye’nin enerji arzında tarihsel olarak baskın bir rol oynamayı sürdürüyor. İran ve Azerbaycan da Türkiye’nin toplam doğalgaz ithalatının önemli bir kısmını karşılıyor. Avrupa’nın dördüncü büyük doğalgaz pazarı olan Türkiye, bölgesel enerji denkleminde stratejik konumunu güçlendiriyor.
