Arktik üzerinden konteyner taşımacılığında 2026 yılı için büyük bir artış bekleniyor. Çinli denizcilik şirketi Sealegend, bu yıl başında gerçekleştirdiği rekor hızdaki ilk Arctic Express seferinin ardından gelecek yıl Kuzeydoğu Geçidi üzerinden 16 yeni sefer yapmayı planlıyor.
Sealegend’in “İstanbul Köprüsü” adlı konteyner gemisi, bu ayın başlarında Çin’in Ningbo-Zhoushan Limanı’ndan İngiltere’nin Felixstowe Limanı’na sadece 20 günde ulaşarak Arktik Okyanusu’ndan geçen ilk hızlı ticari sefer olarak kayıtlara geçti. Şirketin Operasyon Direktörü Li Xiaobin, yaptığı açıklamada, “Arktik Denizi’nin doğal avantajları var ve bu rota gerçekten tanıtımı hak ediyor” ifadelerini kullandı.
Sealegend, gelecek yıl Temmuz ve Kasım ayları arasındaki buzsuz dönemi değerlendirerek 16 Arctic Express seferi gerçekleştirmeyi hedefliyor. Şirketin ek buz sınıfı konteyner gemileri satın alıp almayacağı henüz netleşmedi. Düşük Buz1 sınıfına sahip İstanbul Köprüsü gemisi, Eylül sonunda Arktik geçişini sorunsuz şekilde tamamladı.
İstanbul Köprüsü’nün Avrupa’ya varışı, Kuzey Avrupa’daki olumsuz hava koşulları ve Rotterdam Limanı’ndaki grev nedeniyle iki gün gecikti. Buna rağmen gemi, Bering Boğazı’ndan Barents Denizi’ne kadar yaklaşık 3.500 deniz mili mesafeyi 17 knot hızla geçerek Arktik Okyanusu’ndaki en hızlı yolculuklardan birini tamamladı.
Arktik rotası üzerinden Çin ve Avrupa arasında tam gidiş-dönüş süresi yaklaşık iki ay sürüyor. Bu süre içinde 16 seferin tamamlanabilmesi için Sealegend’ın 5 ila 6 gemiyi bu hatta tahsis etmesi gerekecek. Şirket, yüksek buz sınıfına sahip gemilerin kullanılmasıyla sefer süresinin yılda 8-10 aya kadar uzatılabileceğini öngörüyor.
Li Xiaobin, “Üst düzey buz kırıcı gemiler tasarım aşamasında veya faaliyete geçmiş durumda, ancak yatırım maliyetleri yüksek. Eğer Arctic Express rotası on ay boyunca açık kalırsa, ticari değeri son derece artacaktır” dedi.
Şirket, İstanbul Köprüsü’nün başarıyla tamamladığı seferin ardından müşteri ilgisinin belirgin şekilde yükseldiğini açıkladı. Sealegend, yolculuk öncesinde Çin medyasında Süveyş Kanalı ve Güney Afrika rotalarına kıyasla hız avantajını vurgulayan bir tanıtım kampanyası yürütmüştü.
Sealegend yöneticilerine göre Arctic Express hattı, özellikle yüksek değerli ürünlerin satıcıları için cazip hale geliyor. Li Xiaobin, gelecekte bu rotadan elektrikli araçlar, lityum piller, güneş panelleri ve diğer elektronik ekipmanların taşınabileceğini belirtti.
Uzmanlar, Arktik sularında operasyon yapmanın hâlâ yüksek riskli olduğunu vurguluyor. Sınırlı tecrübe, zorlu hava koşulları, yüksek sigorta maliyetleri ve özel eğitim ihtiyacı, bu rotayı yeni operatörler için karmaşık hale getiriyor. Özellikle kış aylarında bölgedeki uzun süreli karanlık, mürettebat için ek zorluk yaratıyor.
Sealegend yöneticileri, Arktik ticaret yollarının geliştirilmesi sürecinde hükümetler, gemi tasarımcıları ve üreticiler arasında koordinasyonun önemine dikkat çekti. Rusya ve Çin hükümetleri kısa süre önce Arktik üzerinden ticari nakliyeyi geliştirmek amacıyla ortak bir girişim başlattı.
