Yeni düzenleme 1 Ocak 2026’da yürürlüğe girecek: Gemiler “özel olarak uygun bölmeler” için yeni yükleme koşullarına hazırlanıyor
Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO), Mayıs 2024’te gerçekleştirilen Deniz Güvenliği Komitesi (MSC) 108. oturumunda tahıl taşımacılığında köklü bir değişikliğe imza attı. MSC.552(108) sayılı Karar ile kabul edilen değişiklikler, Uluslararası Tahıl Kodu (International Code for the Safe Carriage of Grain in Bulk – Grain Code) kapsamında 1 Ocak 2026 itibarıyla yürürlüğe girecek.
Tarihsel olarak Tahıl Kodu, tahıl kargoları için üç ana yükleme koşulunu tanımlıyordu:
Ancak uzunlamasına tahıl geçirmez bölmelere sahip gemilerde uygulanan pratik yükleme senaryoları bu üç tanımın dışında kalıyor, bu da özellikle ambar uçlarının kesilmemesi durumunda hem operasyonel belirsizlik hem de stabilite riski oluşturuyordu.
Yeni değişiklikle birlikte, dördüncü bir yükleme koşulu resmen tanımlandı:
“Özel olarak uygun bölme, ambar ağzına kadar kısmen dolu, uçları kesilmemiş.”
Bu koşulda, bölme ambar ağzı kirişlerinin alt kenarına kadar veya üzerine kadar dolduruluyor, ancak en yüksek seviyeye kadar değil. Ambar ağzının dışındaki tahıl doğal durma açısında kalıyor ve yalnızca ambar ağzına kadar olan serbest tahıl yüzeyi düz olma şartını taşıyor.
Bu değişiklik, yük dağılımının daha iyi yönetilmesi ve geminin dönme momenti (GM) ile stabilite hesaplarının daha doğru yapılabilmesini sağlayarak güvenliği artırmayı hedefliyor.
IMO uzmanlarına göre, mevcut Tahıl Kodu’nun belirli ambar tiplerini yeterince kapsamadığı, özellikle “grain-tight longitudinal bulkhead” bulunan gemilerde kısmen dolu bölme hesaplamalarında belirsizlik yarattığı tespit edildi. Bu durum, yanal stabilite ve yük kayması riskleri açısından kritik kabul edildi.
Yeni düzenleme ile bu tür gemilerde uygulanacak tahıl yükleme yöntemleri daha net tanımlanmış, böylece risk temelli değerlendirme süreci güçlendirilmiş oldu.
Türk Loydu, DNV ve ABS gibi uluslararası klas kuruluşlarının, değişikliğe uyum sürecinde kılavuz döküman ve hesaplama örnekleri yayımlaması bekleniyor. Bu sayede gemi sahipleri, 2026 öncesinde belge güncellemelerini tamamlayabilecek.