Üç yıl içinde iki başarılı pilot projenin ardından Hollandalı güneş enerjisi inovasyon şirketi Wattlab, Vertom’un yeni kıyı gemisi MV Vertom Tula üzerinde 79 kWp kurulu güce sahip denize dayanıklı bir güneş enerjisi sistemi kurdu. Böylece Vertom, tam ölçekli Solar Flatrack sistemiyle donatılan ilk deniz taşıtı sahibi oldu.
MV Vertom Tula, 7.280 dwt dizel-elektrikli çok amaçlı kargo gemisi olarak hizmet veriyor. Wattlab tarafından geliştirilen 44 Solar Flatrack modülü, gemi üzerindeki sistemlere enerji sağlayarak otel yükünü yüzde 20 oranında azaltıyor. Bu kurulum, deniz taşımacılığında sürdürülebilir enerji kullanımında önemli bir kilometre taşı olarak değerlendiriliyor.
Vertom, 1.500 ila 12.000 DWT aralığında 100’ün üzerinde gemiden oluşan bir filoya sahip. Şirketin faaliyet alanları arasında Gemi Taşımacılığı ve Ticaretin yanı sıra Liman Acenteliği, Taşıma Hizmetleri, Denizcilik Hizmetleri, Tanker Kiralama ve Hat Taşımacılığı da bulunuyor. Kısa mesafe deniz taşımacılığı pazarında güçlü bir konuma sahip olan Vertom, sürdürülebilir faaliyet prensiplerini ön planda tutuyor. Wattlab’in teknolojisinin etkinliğini değerlendirmek amacıyla iki pilot proje gerçekleştiren şirket, bu sonuçların ardından yeni gemisini tamamen güneş enerjisi sistemleriyle donatmaya karar verdi.
Eylül ayında Rotterdam’daki Wattlab üretim tesislerinde tamamlanan 44 Solar Flatrack modülü, Harlingen Limanı’nda yalnızca bir gün içinde monte edildi. Wattlab Kurucu Ortağı ve CEO’su Bo Salet, konteyner kilitleme sistemleriyle montajın kolayca yapılabildiğini belirterek, “Gemi sahipleri için zaman paradır. Bu nedenle hız ve kullanım kolaylığı bizim için öncelikli. Ayrıca, özel kargo taşınması gerektiğinde paneller kolayca sökülüp 20 ft’lik bir konteyner alanında istiflenebilir” dedi.
Salet ayrıca Vertom’a üç yıllık güven ve iş birliği için teşekkür ederek, “Bu başarı hem gemi hem de teknoloji açısından ortak bir dönüm noktasıdır. Vertom Tula ve mürettebatına rüzgarı arkalarına alacak başarılı seferler diliyoruz. Ayrıca bu projeye ortak finansman sağlayan Avrupa Birliği’nin Adil Dönüşüm Fonu’na (JTF) teşekkür ederiz” ifadelerini kullandı.
Vertom İş Geliştirme Müdürü Thomas van Meerkerk, sistemin performansına ilişkin yaptığı değerlendirmede, “Pilot uygulamalar, Solar Flatrack sisteminin zorlu kıyı taşımacılığı koşullarında başarılı bir performans gösterdiğini kanıtladı. Son dönemde TNO tarafından yürütülen araştırmalarla birlikte, sistemin sera gazı ve kirletici emisyonların azaltılmasında etkili bir çözüm olduğu teyit edildi. Ayrıca yatırım geri dönüş süresi (ROI) açısından da olumlu sonuçlar elde ettik” dedi.
Salet ise mürettebatın başlangıçta tereddüt yaşadığını ancak kısa sürede sistemin kolay kullanılabilirliğini ve düşük bakım ihtiyacını fark ettiklerini belirtti. “Paneller yükleme ve boşaltma sırasında kapaklarda kalabiliyor. Su tahliyesi sayesinde tuz tabakası oluşmuyor” diye ekledi.
Hollanda’nın bağımsız araştırma kuruluşu TNO, sistemin karbon emisyonu azaltımı ve geri ödeme süresini doğruladı. Raporun kısa süre içinde yayımlanması bekleniyor. Wattlab’in Solar Flatrack sistemi, IBJ Awards 2025’te hem “Çevre Koruma Ödülü” hem de Vertom ile birlikte “Yılın Dökme Yük Gemisi” kategorilerinde aday gösterildi.
Salet, “Daha fazla bilgi almak isteyenleri Rotterdam Limanı’ndaki yeni üretim tesisimize bekliyoruz. Ayrıca 4–7 Kasım tarihlerinde Europort 2025’te 8. Salon, 8201 numaralı stantta Solar Flatrack’i canlı olarak sergileyeceğiz” dedi.
Bir kıyı gemisinde ilk tam ölçekli sistemin faaliyete geçmesi, deniz taşımacılığının karbonsuzlaşma sürecinde yeni bir sayfa açıyor. Artan düzenleyici baskılar (FuelEU Maritime, AB Emisyon Ticaret Sistemi) ve dalgalanan yakıt fiyatları, gemi sahiplerini enerji kaynaklarını çeşitlendirmeye yöneltiyor. Wattlab’in ölçeklenebilir güneş enerjisi çözümü, kıyı ve kısa mesafe taşımacılığı yapan gemiler için artık pratik ve kanıtlanmış bir alternatif sunuyor.
Bu proje, sektörde daha geniş uygulamaların önünü açarak emisyonların azaltılması, yakıt tasarrufu ve enerji dayanıklılığı açısından önemli kazanımlar sağlıyor; üstelik güverte alanından veya yük kapasitesinden ödün vermeden.
